آخرین پرسش ها و پاسخ ها
-
در ادبیات قرآنی، «کم خبریه» و «کم استفهامیه» چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
46در زبان و لغت عرب، کلمه «کَمْ» در دو معنا مورد استفاده قرار میگیرد. یکی خبر و دیگری استفهام.«کم خبریّه»: هنگامی که بخواهیم کثرت و زیادی تعداد چیزی را به مخاطب برسانیم، میتوانیم از واژه «کم» بهره گیریم. این واژه معادل «چه بسیار» و «چه بسا» در زبان فارسی است؛ ...
-
عمل منافی عفت به چه کارها و جرایمی گفته میشود؟
56«عفت» به معنای پاکدامنی و عفیف یعنی پاکدامن. عفت از ویژگیهای انسانهای مؤمن بوده و بیشتر ناظر به مراعات حریمها در برخوردها و روابط جنسی است.اسلام در حوزهی اخلاق به موضوع عفّت و پاکدامنى و چشمپوشى از گناه چنان اهمیت داده که از آن تعبیر به جهاد اکبر نموده است؛ چرا ...
-
اصطلاحات فقهی، حقوقی «موصِی»، «موصی به»، «وصی»، «موصی له» و «موصی الیه» را توضیح دهید؟
40از طرف دین اسلام به مؤمنان توصیه شده است تا قبل از مرگ، وصیتی نگاشته و تکلیف اموال، بدهکاریها و ... را مشخص نمایند.نهاد فقهی، حقوقی «وصیت» میتواند با افراد و اشیای متفاوتی در ارتباط باشد که هرکدامشان ذیل یکی از سرفصلهای ذبل خواهد گنجید:موصی: شخص ...
-
«تعلیق حکم بر وصف، مشعر به علیت آن است». این قاعده را توضیح دهید؟
79همانگونه که در پرسش آمده، در دانش اصول فقه، قانونى با عنوان «تعلیق الحکم على الوصف، مشعر بعلیة منشأ اشتقاقه»، مطرح است. معنای این قاعده آن است که «اگر حکمی را وابسته به وصفی ببینیم، این میتواند نشانگر آن باشد که آن وصف، علت برای آن حکم است». براى مثال، ...
-
«استصحاب قهقرایی» چیست؟
83پاسخهای فراوانی در مورد اصل استصحاب در این پایگاه وجود دارد که میتوانید به آنها مراجعه فرمایید.واژهی «قهقری» نیز در واژهنامهها به معنای «بازگشت به عقب» است.[1]اما موضوع پرسش و یا همان «استصحاب قهقرى»، دو رکن دارد: «متیقن لاحق» و «مشکوک سابق».به عبارت دیگر، بر خلاف استصحابهای ...
-
در فقه شیعه و در بحث اجماع مسلمین بر یک حکم شرعی، آیا نظر اهلسنت هم در شکلگیری اجماع مورد نظر قرار میگیرد؟
92اگر در عبارتی از اصطلاح «اجماع مسلمین» استفاده شد، ناظر به اتفاق نظر همه مسلمانان یک عصر بر امرى از امور دینى است؛ یعنى حتى یک نفر از مسلمانان در این مورد مخالف نیست.[1] و چنین اجماعی شامل تمام طوائف مسلمانان خواهد شد.مستند این اجماع نزد اهلسنت حدیث ...
-
اعسار چیست و چه پیامدهایی دارد؟
111معنای «اعسار»: اعسار و یا همان ورشکستگی، به معنای ناتوانى در پرداخت بدهى، به دلیل تنگدستى و فقر است. و به دارنده صفت اعسار، «معسر» و یا «ورشکسته» گفته میشود. به عبارت دیگر، کسى که دارایى او به اندازه بدهیاش نباشد، او را «معسر» و آن حالت را «اعسار» ...
-
آیا عالمان و دانشمندان، حسابرسی دشوارتری در قیامت دارند و خداوند آنان را به سادگی نمیبخشد؟!
177 حدیث«إنّ اللَّه تعالى یعافی الامّیّین یوم القیامه ما لا یعافی العلماء»؛[1](خداوند روز رستاخیز بر بیسوادان چیزهایى را میبخشد که بر دانشمندان نمیبخشد).صرف نظر از بررسی سندی روایت، در توضیح محتوای آن باید گفت؛ این روایت به یک امر عادی و طبیعی اشاره میکند و آن اینکه هر کس ...
-
معنای اصطلاح ادبی «علاقه حالّ و محل» چیست؟
100«علاقه حالّ و محل» اصطلاحی ادبی است که در مورد دو مفهوم مختلفی به کار میروید که یکى از آنها در اندرون دیگرى قرار گرفته باشد؛ از اینرو، می توان از باب مجاز، اسم یکى را برای دیگرى به کار برد.به عنوان نمونه، «قریه» و «اهل قریه» و یا «شهر» ...
-
قرآن در توصیف شیوه راهرفتن دختر شعیب(ع) از آن با عنوان «راه رفتن با استحیاء» یاد کرده است. کمی در این مورد توضیح دهید؟
223 تفسیرحضرت موسی(ع) پس از آنکه در حمایت فردی از بنیاسرائیل با مأمور فرعون درگیر شد و در نهایت به کشتهشدن آن مأمور انجامید،[1] برای در امان ماندن از تعرض فرعون از مصر مهاجرت کرد، به سمت مدین روانه شد و در آنجا به دختران
-
اگر اسلام، تناسخ را نمیپذیرد، پس چرا برخی افراد -چه در زندگی عادی و چه هنگام مرگ- خاطراتی را به یاد میآورند که با بررسی مشخص میشود این خاطرات مرتبط با زندگی فرد دیگری است که از دنیا رفته است؟!
311همانگونه که در پرسش آمده، اسلام، تناسخ را نمیپذیرد و دلایل محال و غیر ممکن آن نیز در همین سایت مورد بررسی قرار گرفته است. با این وجود از شما میپرسیم:آیا تناسخ عمومیت دارد و یا موردی است؟ اگر عمومیت دارد؛ چرا -حتی با فرض پذیرش ادعای موجود ...
-
عموم منزلت به چه معنا است، و کاربرد آن در فقه چیست؟
127برای دریافت مفهوم «عموم منزلت»، بررسی مقدمات زیر ضروری به نظر میرسد:خداوند برای «موضوع الف»، نتایج و پیامدهایی در نظر گرفته است.در مقطعی دیگر، خداوند، «موضوع ب» را همانند و یا قائم مقام «موضوع الف» قرار داده است.اکنون آیا تمام نتایج و پیامدهای «موضوع الف» برای «موضوع ب» نیز ثابت ...
-
نظر اسلام در مورد افراد مؤمنی که به عبادت پرداخته و دیگران نیازهای زندگی آنان را تأمین میکنند چیست؟
159نخست باید گفت، اگرچه در آموزههای دینی در مورد تعاون و همکاری برادران دینی با یکدیگر، و بازکردن گره از مشکلات دیگران بسیار سفارش شده، و برای این کار پاداش معنوی و اخروی در نظر گرفته شده است؛ با این وجود اما از سوی دیگر، سپردن امور زندگی و کارهای ...
-
اصطلاح «الأکابر من الأصاغر» در علوم حدیث به چه معنا است؟
225 درایه الحدیثهرگاه راوی(روایتکننده) در جهتی از جهات، مانند سن، ملاقات با پیامبر(ص)، میزان دانش، کثرت روایت و ... در سطح بالاتری نسبت به مروی عنه(کسی که روایت از او نقل میشود) باشد، در دانش حدیث، به چنین روایتی روایت «الاکابر عن الاصاغر» میگویند؛ مانند روایت صحابی از تابعی و ...
-
«ضروری دین» و «ضروری مذهب» یعنی چه؟
202در پاسخ به این پرسش، توضیح مختصری در مورد این دو اصطلاح که کاربرد فراوانی در متون اسلامی دارد، ارائه میکنیم:ضروری دین: آنچه تمام فرقهها و گروههای اسلامى آنرا جزو آموزههای قطعی و تردیدناپذیر دین اسلام میدانند؛ ضروری دین نامیده میشود. اموری مانند توحید و یگانگی پروردگار، ...
-
آیا در روایات توصیه شد که بدن خود را با روغنهای گیاهی ماساژ دهیم؟
248 حدیثچربکردن بدن با روغنهای گیاهی، و مالش و یا ماساژ بدن با آنها، روشی است که از گذشتههای دور در میان بسیاری از جوامع یکی از روشهای درمان و یا کاهشدهنده بیماریها مورد استفاده قرار گرفته و برخی موارد آن امروزه نیز در پزشکی نوین مورد تأیید قرار گرفته است.در ...
-
امام علی(ع) در نکوهش کوفیان فرمود: کاش به جای ده نفر از شما، یک نفر از «قبیله بنیفراس» را داشتم! در مورد این قبیله توضیح دهید؟
339 حدیثقبیلهی «بنیفراس»، یکى از قبایل عرب ساکن مصر بودند که به شجاعت و سرعت عمل مشهور بودند.[1] یکى از سران معروف آنها شخصی به نام «ربیعة بن مکدّم» بود که همواره حامى زنان و کودکان بود. در توصیف او گفتهاند که او فردی بود که حتی بعد ...
-
در مورد قاعده فقهی «ما یضمن بصحیحه، یضمن بفاسده» و نیز ضمان قهری و ضمان اختیاری(جعلی) توضیح دهید؟
164«ضمان» به معناى اشتغال ذمّه به یک مال را میتوان در دو نوع ردهبندی نمود: ضمان قهرى، و ضمان اختیارى(جعلی).«ضمان اختیارى» عبارت است از: تعهد و التزام به مال یا نفس. این نوع تعهد از اسباب ضمان به معناى اشتغال ذمّه است. در این نوع از ضمان، ضامن با اختیار ...
-
کاربرد اصالة الحقیقه (اصل حقیقت) در علم اصول چیست؟
172کاربرد این اصل در جایی است که در کلام گوینده و یا در یک نوشتار با لفظ و واژهای برخورد کنیم که داراى یک معناى حقیقى و یک یا چند معنای مجازى باشد، و شنونده و یا خواننده نسبت به هر دو معنا آگاه باشد؛ اما احتمال میدهد قرینهای از ...
-
قرائت سوره واقعه بر اساس روایات شیعه و اهلسنت چه فضیلت و آثار و برکاتی دارد؟
301 حدیثنخست باید گفت؛ خواندن تمام سورهها و آیات قرآن کریم -حتی اگر روایت ویژهای در مورد آنها وجود نداشته باشد- مستحب است، و اجر و پاداش دارد. علاوه بر این پاداش اولیه، اگر روایاتی -هرچند ضعیف- در مورد آثار و برکات مضاعف قرائت یک سوره در ...
-
رزق در آیه 37 سوره آل عمران رزق مادی است یا معنوی؟
255قرآن کریم در بیان داستان حضرت مریم(س)، هنگامی که تحت سرپرستی حضرت زکریا(ع) بود، میفرماید:«... وَ کَفَّلَها زَکَرِیَّا کُلَّما دَخَلَ عَلَیْها زَکَرِیَّا الْمِحْرابَ وَجَدَ عِنْدَها رِزْقاً قالَ یا مَرْیَمُ أَنَّى لَکِ هذا قالَتْ هُوَ مِنْ عِنْدِ اللَّه...»؛[1]و زکریا سرپرستی مریم را بر عهده گرفت ...
-
«اصالة اللزوم» یا «قاعده لزوم» چیست و در چه مواردی کاربرد دارد؟
195اصالة اللزوم(قاعده لزوم) قاعدهای از قواعد فقهى است که در معاملات و «هنگام شک در لزوم یا جواز عقد» مورد استفاده قرار میگیرد. این اصل یا قاعده فقهى، کمتر در کلمات فقها به صورت مستقل مورد بحث و بررسى قرار گرفته، ولى معمولا در ابتداى بحث معاملات - به خصوص ...
-
ریختن آبروی مؤمن تنها حق الناس است، و یا میتوان آنرا حق الله هم دانست؟
292نخست باید گفت؛ از نظر منطقی، نسبت بین «حق الناس» و «حق الله»، نسبت «عموم و خصوص مطلق» است؛ یعنی هر حق الناسی به نوعی حق الله هم محسوب میشود؛ زیرا در آنها نیز فرمانهای خدا نادیده گرفته شده است؛ اما برخی از انواع حق الله وجود دارند که به ...
-
اکنون که افراد میتوانند بهراحتی به اطلاعات مختلف دست یابند، آیا اگر غیر مسلمانی مسلمان نشود، امکان رهایی او از دوزخ وجود دارد؟!
335نخست باید گفت؛ اگرچه دنیا از نظر وسایل ارتباطی پیشرفت چشمگیری داشته؛ اما اینگونه نیست که تمام مردم دنیا بهراحتی به این وسایل دسترسی داشته باشند. علاوه بر این، تنها وجود وسایل ارتباطی نوین برای شناخت حق کافی نیست، و دلیل برای جهنمیشدن، یا بهشت نرفتن پیروان ادیان ...
-
تفاوت «اسم جنس» با «علم جنس» در چیست؟
247اسم جنسلفظی که با قطع نظر از افراد و مصادیق آن، بر ماهیتی دلالت دارد، آنرا «اسم جنس» میگویند. منظور از «جنس» در «اسم جنس»، معناى منطقى آن -که در مقابل «نوع» میآید- نیست؛بلکه مراد از آن، هر چیزى است که در مقابل عَلَم شخصى قرار میگیرد؛ چه جنس باشد، ...