جستجوی پیشرفته

اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:اصطلاحات عرفانی)

  • آن دائم
    2456 اصطلاحات عرفانی

    یکی از «حضرات خمس»، حضرت الهیت است که در آن همه اشیا موجودند؛ اما وجود آنها در آن حضرت زمان‌مند نیست؛ بلکه حال و آنی دائم است. به عبارت دیگر، ازل و ابد در آن‌جا متحد

  • اطوار دل
    1623 اصطلاحات عرفانی

    رجوع کنید: «اطوار سبعه».

  • اطوار سبعه
    2567 اصطلاحات عرفانی

    «اطوار» جمع «طَوْر» به ‌معنای حالت‌ و کیفیت‌ است که در اصطلاح عرفانی به جلوه‌ها و مظاهر دل گفته می‌شود و از این رو به «اطوار دل» نیز مشهور است.

    این اصطلاح برگرفته از آیه 14 سوره نوح است.

  • تخلیه روح
    1810 اصطلاحات عرفانی

    عرفا معتقدند که انسان در پرتو تزکیه نفس دارای این توانایی می‌شود که بتواند به صورت اختیاری «روح» خود را از بدن مادی‌اش  رها کند که البته این موضوع با «مرگ» متفاوت است و چیزی شبیه «خواب» است. به این

  • جمع الجمع
    1791 اصطلاحات عرفانی

    در عرفان عملی، عارفان به مرحله و مقام فناء فی الله، مقام «جمع الجمع» می‌گویند. عارف در این مقام به جایی می‌رسد که جز خداوند چیز دیگر را نمی‌بیند و همه را فانی در خداوند می‌بیند. در عرفان نظری؛ عرفا

  • چشم دل
    1937 اصطلاحات عرفانی

    مراد از «چشم دل»، ادراک شهودی و دریافت با دل و قلب است که در مقابل دیدن با چشم‌های ظاهری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

  • حال
    2105 اصطلاحات عرفانی

    «حال»، بر عکس مقام است؛ یعنی نوعى کیفیت و دگرگونى است که با طی مقامات بدون اختیار بر قلب عارف، حادث می‌شود. همان‌گونه که ممکن است به صورت دفعى به وجود آید، به صورت دفعى نیز زایل می‌شود. پس «حال»، ک

  • حال دائم
    1496 اصطلاحات عرفانی

    رجوع کنید: «آن دائم».

  • حبّة القلب
    1754 اصطلاحات عرفانی

    در منابع عرفانی، به طور پنجم از «اطوار سبعه»، «حبّة القلب» می‌گویند که مرکز محبت حضرت الوهیت بوده و مخصوص به خواص بارگاه الهى است که محبّت احدى در آن‌جا راه ندارد. رجوع کنید: «اطوار سبعه».

  • حجاب نورانی
    2221 اصطلاحات عرفانی

    حجاب های نورانی فراتر از امور مادی بوده و مربوط به تجلیات نوری و آیات غیبی حق تعالی است که در عین حال مانع از شهود ذات او است. همچنان که گفته اند خداوند از شدت ظهور در حجاب است. و این نوع حجاب ها ح

  • حضرات خمس
    2395 اصطلاحات عرفانی

    از نگاه اهل عرفان، تمام عالم وجود را می‌توان در پنج رتبه و یا پنج حضرت طبقه‌بندی کرد: حضرت غیب مطلق حضرت اول وجود حق تعالی است که بدون فنای ذهنیات و هر وجودی ظاهری، این مرتبه قابل درک نیست. چراکه ه

  • خرابات
    2070 اصطلاحات عرفانی

    «خَرابات» در لغت جمع «خرابه» به معناى شراب‌خانه، میخانه، میکده و ویرانه‌ها است. و در اصطلاح عرفانی عبارت است از: خراب شدن صفات و عادات نفسانی بشری، و فانى شدن وجود جسمانى. در همین راستا «خراباتی» ب

  • خرقه
    1848 اصطلاحات عرفانی

    در تصوف و عرفان، واژه «خرقه»  به معنای لباسی مخصوص است که استفاده از آن دارای آداب ویژه‌ای می‌باشد؛ و نیز «خرقه‌پوشی» کنایه‌ای از تخلّق به دستورات سلوکی است.

    پاسخ مرتبط: خلسه

    2022 اصطلاحات عرفانی

    خلسه عرفانی، حالتی ناب است که حاصل رهایی انسان از «مَن محدود» و پر از عذاب، و رسیدن به «مَن حقیقی» و اتحاد با آن است.

    پرسش مرتبط: fa12776

  • رحمت امتنانیه
    1474 اصطلاحات عرفانی
  • رحمت وجوبیه
    1916 اصطلاحات عرفانی

    از یک نگاه، «رحمت» و دلسوزی خداوند به دو بخش «رحمت وجوبیه» و «رحمت امتنانیه» تقسیم می‌شود. «رحمت وجوبیه» رحمتی است که خداوند بر خود واجب کرده است که اهل تقوا و نیکوکاران را مشمول آن کند، اما اگر خد

  • رشحات
    1840 اصطلاحات عرفانی

    در زبان عرفا، «رشحه» و «رشحات» به معنای تراوش فیض، رحمت، دانش و دیگر امور معنوی از سوی عالم ماوراء طبیعت می‌باشد.

    پرسش مرتبط: fa88163

  • سقیط الرفرف
    1919 اصطلاحات عرفانی

    گرچه واژه "رفرف" را می‌توان در قرآن و روایات مشاهده کرد، اما اصطلاح "سقیط الرفرف" اصطلاحی انتزاعی است که در برخی کتب عرفانی از آن به عنوان مقامی یاد شده که تنها کسانی بدان دست خواهند یافت که از اول

  • سویدا
    1536 اصطلاحات عرفانی

    در منابع عرفانی به طور ششم از «اطوار سبعه»، «سویدا» گفته می‌شود که مخزن مکاشفات غیبیّه و علوم الهامى و منبع حکمت و اسرار الهیّه است. رجوع کنید: «اطوار سبعه».

  • شطحیات
    1990 اصطلاحات عرفانی

    "شطحیات" جمع "شطح"، در اصطلاح عرفانی به سخنانی گفته می‌شود که عرفا هنگام وجد و از خود بی‌خود شدن بر زبان می آورند که چه بسا در ظاهر، مخالف عقل، شرع و یا عرف باشد.

    پرسش‌های مرتبط: شغاف

    1405 اصطلاحات عرفانی

    در منابع عرفانی به طور سوم از «اطوار سبعه»، «شغاف» می‌گویند که مخزن شفقت و محبت بر خلق است.

  • طی الارض
    3330 اصطلاحات عرفانی

    «طی الارض» نوعی معجزه و کرامت است که خداوند در اختیار برخی افراد قرار می‌دهد تا با استفاده از آن بتوانند مسیری طولانی را با سرعتی بالاتر از تصور بشر بپیمایند.

  • طی الزمان
    1849 اصطلاحات عرفانی

    در منابع عرفانی، "طی الزمان" را مانند "طی الارض"،  یکی از مقامات معنوی می‌دانند که گروهی معتقدند که برخی انسان‌های وارسته تأیید شده توسط "روح القدس" به چنین مقامی دست یافته و در سریع‌ترین زمان ممکن

  • ظل اول
    1802 اصطلاحات عرفانی

    در نگاه عرفانی حقیقت وجود تنها از آن خداوند است، و ماسوی الله ظلّ، سایه‌ و یا نمودی از او بوده و از خود وجودی ندارند، اما این ظلّ و سایه‌ها بر اساس ترتیبی خاص تحقق یافته و برخی از آنها مقدم بر دیگر

  • عین الحق
    2040 اصطلاحات عرفانی

    «عین الحق» اشاره به مقام ذات خداوند و اصطلاحی هستی‌شناسانه است؛ اما گاهی در مبحث الهامات و در معرفت‌شناسی عرفانی نیز به‌کار می‌رود و اشاره به زمانی است که سالک الی الله  آینه‌ی سرّ شده و باطن او کا

  • فیض
    4345 اصطلاحات عرفانی

    واژه «فیض» در لغت به معنای پر شدن ظرف از آب و جارى شدن از آن است و در نظر اهل معرفت به معنای جوشش وجود موجودات از ذات خداوند است. از این فرایند در فلسفه به بخشش وجود(اعطای وجود) تعبیر می‌کنند. توضی

  • قاب قوسین أو أدنی
    2864 اصطلاحات عرفانی

    این تعبیر به صورت صریح در آیه 9 سوره نجم در ارتباط با معراج پیامبر اسلام(ص) مطرح شده و تفاسیر مختلفی در مورد آن ارائه شده است. به عنوان نمونه در تفسیری عرفانی، منظور از «قاب قوسین» را «مرتبه واحدیت

  • قطب عالم امکان
    2941 اصطلاحات عرفانی

    قطب  به معنای سنگ زیرین آسیاب است که سنگ بالا بر روى آن می‌چرخد و امام علی(ع) در خطبه‌ای خود را به آن تشبیه فرموده است. امروزه تعبیر «قطب عالم امکان» برای امام زمان(عج) مورد استفاده قرار می‌گیرد و

  • مقام تحیر
    1591 اصطلاحات عرفانی

    «مقام حیرت» یا «مقام تحیر» مقام سرگردانى در بحر توحید و وادى عشق است که بنده در دریاى بی‌کران احدیت سرگردان شده و محو جمال و جلال جبروت الهى شود. برخی معتقدند آیاتی که نشانگر آن است که انسانها نمی‌

  • مقام حیرت
    1400 اصطلاحات عرفانی

    ر.ک : «مقام تحیر».

  • مقام صحو
    2001 اصطلاحات عرفانی

    سالک الی الله هنگامی که از حجاب‌های ظلمانی و  نورانی گذشت، از آنجا که خود را هیچ پنداشته و ذاتش را محو ذات خدا می‌بیند، گاه شطحیاتی چون «انا الحق» از او سر می‌زند؛ اما اگر عنایت الهی او را یاری کند

  • مقام فنا
    1888 اصطلاحات عرفانی

    مقام فنا، مقامی است که در آن، انسان خود و بندگى خود، تمایلات و تمنّیات خود و جهان اطراف را در قبال حضرت حق هیچ نمی‌پندارد و فقط به خدا نظر دارد.

    پرسش‌های مرتبط:

  • مهجة القلب
    2824 اصطلاحات عرفانی

    در منابع عرفانی به طور هفتم از «اطوار سبعه»، «مهجة القلب» و یا «قلب سلیم» می‌گویند که محلّ تجلّیات الوهیّت و اشراقات انوار ربوبیّت است و این مقام با قطع علاقه از ما

  • ولی تابع
    1783 اصطلاحات عرفانی

    از نظر اهل عرفان اگر کسی صاحب ولایت بوده، اما دارای مقام نبوت نباشد حتماً تابع یکی از انبیای الهی است. به چنین فردی «ولی تابع» گفته می‌شود. البته ممکن است فردی پیامبر هم باشد اما تابع پیامبر دیگر ب

  • یقظه (بیداری)
    2147 اصطلاحات عرفانی

    «یقظه» از ریشه «یقظ» و به معنای بیداری از خواب و توجّه به پیرامون است و در متون عرفانی به معنای بیدارى از خواب غفلت بوده که ناشی از معرفت و تجلّى انوار الهى در قلب‌ها می‌باشد.

    پرسش مرتبط: <

پرسش های اتفاقی

  • جنگ احد چند روز طول کشیده بود؟
    12830 جنگهای پیامبر ص 1391/08/22
    درگیری اصلی در جنگ احد تنها یک روز بوده که تاریخ‌های مختلفی برای آن ذکر شده است. به عنوان نمونه، ابن اثیر و مقریزی تاریخ آن را روز شنبه هفتم شوال سال سوم هجری ذکر کرده‌اند.[1] اما طبیعی است که با توجه به ...
  • مراد از «اتحاد افق» چیست و دیدن هلال ماه چه ارتباطی با اتحاد افق دارد؟
    16898 رؤیت هلال و یوم الشک 1396/04/03
    منظور از «اتحاد افق» و شهرهای «هم افق»، شهرهایی است که در یک طول جغرافیایی و در خط واحدی واقع شده‌اند، و یا فاصله آنها در عرض جغرافیایی کم باشد، به نحوی که اگر در شهر اول ماه دیده شود، در شهر دوم - اگر مانعی مانند ابر ...
  • آیا گذاشتن تسبیح، جلوى سجاده و مُهر، وجه شرعى دارد؟
    16690 مستحبات نماز 1396/06/27
    در مواردى که مقابل نمازگزار صف جماعت یا دیوار نباشد و جلوى او در معرض عبور و مرور بوده و یا شخصى حضور داشته باشد، مستحب است نمازگزار چیزى مانند تسبیح یا عصا و امثال آن‌را جلوى مهر و سجاده خود بگذارد تا بین او و آن افراد ...
  • اسلام در مورد عدالت زمام‌داران چه دیدگاهی دارد؟ آیا حاکم عادل غیر مسلمان نیز مورد تأیید است؟
    17691 کلیات 1393/09/18
    هر جامعه‌ای برای حفظ، بقا و پیشرفت خود نیاز به یک حکومت دارد تا آن‌را اداره کند و به سرمنزل مقصود برساند. دین اسلام که کامل‌ترین و مطلوب‌ترین نظام حقوقی را برای تمام ابعاد زندگی فردی و اجتماعی همه مردم در تمام زمان‌ها دارد. بدیهی است که چنین ...
  • «نفس جوهری بسیط، روحانی و زنده است». معنای این عبارت چیست؟
    14306 انسان شناسی 1393/11/05
    این جملات از منابع مختلف نقل شده است،[1] و بیانگر ویژگی‌های نفس انسان است، مجموع این ویژگی‌ها را می‌توان به این صورت فهرست کرد: 1. نفس موجودی مرکب نیست؛ یعنی اجزا و جزئیات ندارد. 2. نفس از عناصر مادی نیست و ویژگی‌های ماده در ...
  • کمال مطلق به چه معنا است و چرا باید خداوند کامل مطلق باشد؟
    15936 صفات الهی 1395/03/03
    معنا و مفهوم «کمال» مانند مفهوم وجود بدیهی و روشن است که هر انسانی تصوری از آن در ذهن دارد؛ و تعاریفی که از آن ارائه می‌شود در حد شرح الاسم است. در هر صورت تعاریفی که از کمال بیان کردند بدین صورت است: 1. بی‌نقص بودن. 2. ...
  • منظور از عبارت «فرزندان آخرت» در سخنان امام علی(ع) چیست؟
    10610 درایه الحدیث 1393/10/24
    منظور امام علی(ع) از این‌که امام و راهنمای جامعه باید از «فرزندان آخرت» باشد، این است که به آخرت و روز جزا اعتقاد داشته و آخرت طلب باشد، نه دنیا طلب و دارای حب جاه و مقام؛ زیرا که انسان براى آخرت خلق شده است؛ یعنى علت غایى ...
  • آیا آیاتی از قرآن کریم در شأن طلحه و زبیر نازل شده است؟
    11399 تفسیر 1393/11/08
    طلحه و زبیر از اولین مسلمانان و از مهاجران پیشتازی بودند که در ابتدای اسلام، عملکرد مثبت و چشم‌گیری داشتند. با این وجود، برخی نقاط ضعف در زمان پیامبر(ص) از آنان مشاهده شد، و بعد از پیامبر(ص) و در زمان خلافت امام علی(ع) عمل‌کردی کاملاً منفی داشتند که ...
  • خواندن آیه الکرسی چه ثوابی دارد؟
    28961 حدیث 1394/04/18
    یکی از مشهورترین آیات قرآن، «آیة الکرسی» است که از جنبه‌های گوناگون مورد توجه قرار گرفته است.[1] در همین راستا، برخی پاداش‌ها برای خواندن این فراز قرآنی در موقعیت‌های مختلف در نظر گرفته شده است: خواندن آیة الکرسی پس از نماز
  • لطفاً خلاصه‌ای از زندگی جناب عمار یاسر را بیان کنید.
    4111 تاريخ بزرگان 1399/07/29
    عمار فرزند یاسر، با کنیه‌ی ابویقظان، هم‌پیمان بنی‌مخزوم بود. نسب عمار به خاندان عنس بن مالک از قبایل قحطانی ساکن یمن می‌رسد.عمار، به همراه پدر و مادر و برادرش(عبدالله)، به دست قریش شکنجه می‌شدند تا از اسلام روی‌‌گردان شوند که هرگز چنین اتفاقی نیفتاد و به ...

پربازدیدترین ها