گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:مبانی فقهی و اصولی)
-
معنای «قاعده فراغ» و دلیل آن چیست؟
21232 1393/06/30 General Termsمعنا و مفهوم قاعده فراغ این است که: انسان عاقل و اگاه هر عملى را که انجام می دهد اگر پس از عمل در بعضى از اجزا یا کیفیات ان شک کند که ایا صحیح بجا اورده است یا نه ، قاعده مزبور مى گوید صحیح بجا اورده
-
چه رابطه‌ای میان فقه و علم کلام وجود دارد؟
9518 1393/06/24 بیشتر بدانیمدر فرایند شکل گیرى احکام فقهى ، مجموعه اى از مبانى فلسفى و کلامى نیز نقش مؤثرى ایفا می کنند. تمامى این مبانى ، ذهنیت و جهت گیرى خاصى را براى فقیه پدید می اورند که او در قالب همان ذهنیت به تفکرات و نظر
-
ابای از تخصیص و تقیید به چه معنا است؟
9574 1393/06/23 General Termsابای از تخصیص و تقیید از مباحث اصول فقه است و این تعبیر ، در کتب اصولى و نیز فقهى استدلالى ، بسیار به کار رفته است ؛ و مقصود ان است که ؛ برخی از عمومات و مطلقات قابلیت تخصیص و تقیید را ندارند ؛ از این
-
معنا و مدرک قاعده «درء» چیست؟
83270 1393/06/17 General Termsدر فقه ؛ از قاعده ای بحث می شود که مشهور به قاعده در است. نام این قاعده از روایت یا روایاتی گرفته شده که ماده در = منع در ان به کار رفته است. و معنای کلی اش این است: از افرادی که متهم به خطا و عصیانی
-
آیا «أصالة»(به فتح) صحیح است یا «إصالة»(به کسر)؟ تفاوت میان اصالة الحقیقه با تبادر چیست؟
9755 1393/06/04 مبانی فقهی و اصولیاصاله -به فتح- مصدر ثلاثی مجرد از ماده اصل ، یاصل است. [ 1 ] اما کلمه اصاله -به کسر- که در سخن فارسی زبانان شایع است ، در لغت عرب وجود ندارد. بنابراین ، تعبیر اصاله الحقیقه -با حرکت فتحه- ، صحیح است.
-
در قرآن و روایات؛ معیار دلالت امر و نهی، بر وجوب و حرمت یا استحباب و کراهت چیست؟
16104 1393/04/29 مبانی فقهی و اصولیدلالت صیغه امر و نهی بر وجوب و حرمت ؛ همیشگی نیست ؛ غیر از امر وجوبی ، امر استحبابی هم هست و غیر از نهی تحریمی ؛ نهی تنزیهی هم وجود دارد ، پس اگر در دستورات و اوامر قرانی و روایی ، قرینه ای بود که مرا
-
«اصالة الطهارة» چیست و در چه مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
19414 1393/04/22 General Termsقاعده طهارت یا اصاله الطهاره یکی از قواعد مشهور فقهی است که به مقتضای ان ، هر چیزی که در پاکی ان شک شود و نجاستش ثابت نگردد ، اگر وضعیت سابق ان معلوم نباشد ، محکوم به پاکی است. فقهای اسلامی ، این قاعد
-
قاعده قرعه چیست و چه جایگاهی در احکام شرعی دارد؟
26435 1393/04/14 مبانی فقهی و اصولیاز جمله قواعد معروفی که در بسیارى از ابواب فقه به کار مى رود ، قاعده قرعه است. این قاعده ، هم داراى مدرک قرانى است و هم مستند روایى دارد. علاوه بر اینها اجماع علما را به همراه داشته و عمل به مقتضای ان
-
قاعده «الجمع مهما امکن اولی من الطرح» چیست؟ و در چه مواردی کاربرد دارد؟
28738 1393/04/14 مبانی فقهی و اصولیالجمع مهما امکن اولى من الطرح [ 1 ] یک قاعده اصولی است. معناى این قاعده این است ؛ تا زمانی که بین دلالت دو دلیل امکان جمع عرفى باشد ، لازم است ان جمع صورت گیرد ؛ یعنی اگر میان دو روایت ، در نگاه اولیه
-
چرا در اصول فقه در مسئله علم اجمالی تنها در مورد «علم به تکلیف» بحث می‌شود ولی در مورد «علم به عدم تکلیف» بحث نمی‌شود؟
8404 1393/03/22 مبانی فقهی و اصولیبرای روشن شدن مطلب باید گفت: علم اجمالی در جایی است که مکلف در معنا و مفهوم حرام یا واجب شک ندارد ، بلکه شک او در مصادیق خارجی این دو است ؛ براى نمونه ، در موردى شخص می داند که در یکى از دو لیوان ، خم
-
مقصود از سدّ ذرایع و فتح ذرایع چیست؟
22311 1393/02/27 General Termsدر منابع و مصادر استنباط احکام شرعی ، و شرایط حجیت انها بین علمای شیعه و اهل سنت اختلاف دیدگاه وجود دارد. علمای شیعه می گویند استنباط و استخراج احکام شرع باید از راه های علم و علمی باشد و تبعیت از مطل
-
مقصود از قاعده «الوقوف بحسب ما یوقفها اهلها» چیست؟
11918 1393/02/20 درایه الحدیثالوقوف بحسب ما یوقفها اهلها ؛ یکی از قواعد فقهی در باب وقف است. این قاعده ؛ از روایتی به نقل از امام حسن عسکری ( ع ) گرفته شده است. بر اساس این روایت -که در منابع معتبر روایی مانند کافی ، [ 1 ] استبصا
-
در قرآن کریم چه تعداد از احکام مدنی بیان شده است، نمونه‌هایی را ذکر نمایید؟
14996 1393/01/25 مبانی فقهی و اصولیقران کریم ، کتاب هدایت بشر و در بردارنده چگونگی تعامل انسان ها با خود و دیگران است ، تا انسان ها با پیروی از دستورات خردمندانه قران ، به کمال و تعالی جهت رسیدن به لقای پروردگار یا برخورداری از نعمت ها
-
چرا باید تعبدی بودن احکام را بپذیریم؟
14847 1393/01/23 مبانی فقهی و اصولیهر چند همه مسایل دینی تعبدی محض نیستند ، ولی ان مسائل و احکامی که تعبدی محض هستند ، عقل توان درک علت و حکمت و اسرار انها را ندارد. بلکه عقل ، ادمی را تنها تا در خانه شریعت همراهی می کند ، ولی هیچ گاه
-
نظریه فقهی و حقوقی به چه معنا است؟ و چه فرق‌هایی با هم دارند؟
18823 1392/12/18 مبانی فقهی و اصولیعلم فقه و دانش حقوق دو علمی هستند که برای چگونه بهتر زیستن بشر ، قوانین و راهکارهای اخلاقی فردی و اجتماعی را وضع نموده اند ؛ از این رو شناخت فقه و مکاتب فقهی ، همچنین اگاهی از مکاتب حقوقی وضعی معاصر ،
-
معنای «اصل عقلایی» چیست؟
15618 1392/12/12 General Termsانسان مکلف ، براى به دست اوردن احکام شرعى باید از راه هاى علم اور و یقینى استفاده کند ، خواه این راه ها به خودی خود علم اور باشند ؛ مانند قطع که حجیت ان ذاتى است و خواه از طرف شارع مقدس به منزله راه ه
-
آیا نسخ آیات با این فرموده قرآن که «هیچ کسی نمی‌تواند کلام خدا را تغییر دهد»، منافات ندارد؟
23727 1392/11/27 تفسیر1. کلمه در قران کریم به معانی مختلفی مانند قران ، سنت های الهی و وعده امده است. 2. ایاتی که بیانگر لا مبدل لکلماته هستند با ایاتی که دلالت بر نسخ حکمی می کنند ، تنافی ندارند ؛ زیرا نسخ از قبیل تناقض
-
اصطلاحات شبهه حکمیه، شبهه موضوعیه، شبهه وجوبیه و شبهه تحریمیه را بیان نمایید؟
36660 1392/10/09 مبانی فقهی و اصولیدر موارد متعددی ، مجتهد یا مکلف ، نسبت به اصل حکم شرعى و یا موضوع حکم شرعی ، شک و تردیدی ندارند ؛ مثلا در این که شراب حرام است ، و این که شراب چیست ؟ کسی شک ندارد ، و در این مورد هم حکم و هم موضوع ان
-
تفاوت «واجب تعبدی» و «واجب توصلی» چیست و فریضه‌های جهاد و امر به معروف و نهی از منکر در کدام دسته از آنها قرار می‌گیرند؟
13956 1392/09/24 مبانی فقهی و اصولییکى از تقسیمات مربوط به واجب ؛ تقسیم به تعبدى و توصلى است. واجب تعبدی به واجبی گفته می‌شود که قصد قربت در انها معتبر است و شرط صحت ان مىباشد ، بهطورى که اگر عمل بدون قصد قربت انجام شود صحیح نخواهد ب
-
معنای «فرض» و «واجب» چیست؟ و چه تفاوتی بین این‌دو وجود دارد؟
46833 1392/09/19 مبانی فقهی و اصولیفرض و واجب در موارد متعددی ، بویژه اگر جداگانه ( نه با هم ) استعمال و استفاده شوند ، به معنای قطع و تعیین است ، [ 1 ] و معنای اصطلاحی ان روشن است که به معنای واجب بودن متعلق شان است. اما بین این دو ف
-
«العلّة تعمّم و تخصص» به چه معنا است؟
12199 1392/08/21 مبانی فقهی و اصولیعبارت العله تعمم و تخصص ؛ اصطلاحی مرتبط با علم اصول فقه است ؛ اگرچه در دیگر علوم و حتی در بیانات عرفی نیز به کار گرفته می شود. اگر حکمی بیان شود که علت واقعی نیز در ان امده باشد ، می توان با توجه به ع
-
معنای احکام اولیه و ثانویه چیست؟ نماز و روزه جزو کدام‌یک از این احکام هستند؟
69832 1392/03/30 مبانی فقهی و اصولیبنابر تقسیمی که توسط علمای اصول صورت گرفته است ، احکام الهی به دو دسته ی احکام اولیه و احکام ثانویه قابل تقسیم اند. اگر حکمی برای نفس موضوعی [ 1 ] -بدون در نظر گرفتن برخی از عوارض و عناوین ثانوی مانن
-
آیا گفته‌های لغت‌دانان در معانی کلمات معتبر است؟
8176 1392/02/30 مبانی فقهی و اصولیبی گمان برای درک معنای هر عبارتی ، به هر زبانی که باشد ، اشنایی با معانی واژه های به کار رفته در ان ، لازم است و در مواردی که معنای کلمات معلوم نباشد ، یکی از راه های رایج برای پی بردن به معنای انها ،
-
میان ظنّ غیر معتبر و شک در مباحث فقهی چه تفاوتی وجود دارد؟
14872 1392/02/24 مبانی فقهی و اصولیاجمالا ظن ( گمان ) در اصول فقه بر دو قسم است: 1. ظن معتبر ، 2. ظن غیر معتبر ( ظنی که دلیلى بر اعتبارش در دست نیست ) . اگرچه از جهت لغت ، میان ظن و شک تفاوت وجود دارد ، [ 1 ] اما میان ظن غیر معتبر و ش
-
مقصود حضرت آیت الله خویی از این جمله «منظور از رفع در حدیث رفع؛ رفع در ظاهر است، نه رفع در واقع تا مستلزم تصویب شود» چیست؟
9278 1392/02/22 مبانی فقهی و اصولیتوضیح کلام ایت الله خویی: در هر تکلیف به وجوب یا حرمت ؛ الزامی است که مکلف را ملزم می کند به واجب عمل کرده و از حرام دست بردارد. این الزام ، در نه مورد حدیث رفع وجود ندارد ؛ و مثلا تکلیفی که فراموش شد
-
استصحاب عدم ازلی چیست؟
12861 1392/02/19 مبانی فقهی و اصولیاستصحاب عدم ازلی یعنی بنا را بر ان بگذاریم تا چیزی را که از ازل وجود نداشته ، همچنان غیر موجود فرض کنیم. استصحاب عدم ازلی از اقسام استصحاب عدمى است که در زیر توضیح داده می شود: حکم به استمرار عدم سا
-
آیا این روایت نبوی که می‌فرماید: «به زودی سخنان زیادی به دروغ به من نسبت داده خواهد شد، پس هر سخنی که به شما رسید را بر قرآن عرضه کنید»، در کتب روایی اهل سنّت هم آمده است، یا فقط در کتب شیعه است؟
10820 1392/02/10 درایه الحدیثدر روایات شیعی ، مضمون دروغ بستن بر پیشوایان دینی و عرض روایات ( اعم از نبوی و غیر نبوی ) بر قران در موارد مختلفی مورد اشاره قرار گرفته است ، از جمله: قال رسول الله ( ص ) فی حجه الوداع قد کثرت علی الک
-
آیا قبل از اجتهاد فقهی و اصولی می‌توان به تحصیل علوم تخصصی پرداخت؟
6132 1392/01/26 اجتهاد و مرجعیت در اسلامدر حقیقت این پرسش به دو بخش تقسیم می شود که جداگانه باید مورد بررسی قرار گیرد: الف. اگر مرادتان از علوم تخصصی ، دانش هایی ؛ نظیر تاریخ ، صرف و نحو ، بلاغت و فصاحت ، منطق ، فلسفه و ... است ، اجتهاد فق
-
بچه‌های معلولی که ناتوانی جسمی دارند، ولی همه چیز را می‌فهمند، تکلیفشان چیست؟ و بعد از مرگ با آنها چگونه رفتار می‌شود؟
11872 1392/01/24 مبانی فقهی و اصولیایاتی در قران کریم وجود دارد که بیانگر ان است که پروردگار هیچ گاه بالاتر از توان افراد ، تکلیفی را متوجه انان نمی کند. [ 1 ] بر این اساس ، بدیهی است که تکلیف افرادی که از ناتوانایی های جسمی و ذهنی بر
-
آیا علاوه بر تشریع احکام، فروع مسائل فقهی هم در قرآن کریم بیان شده است؟
7612 1391/12/20 تفسیراگر چه قران کریم در ایات الاحکام به صورت کلی احکام و دستورات شرع مقدس اسلام را تشریع نموده ، و اساسا در صدد بیان جزئیات و فروع مسائل نبوده است ، اما در برخی موارد به تناسب ، پس از تشریع اصل حکم ، به ب
-
تجرّی چیست؟ آیا از مسائل اختلافی در علم اصول است؟
17994 1391/12/17 General Termsتجرى ؛ یعنى جرات و بی پروایى در مخالفت عملی با شرع مقدس ، مانند این که فردی معتقد باشد کار مورد نظر ، گناه و خلاف شرع است و ان را انجام دهد ، در حالى که ان عمل در واقع خلاف شرع و گناه نیست. او در این
-
راه حل در تعارض دو دلیل معتبر که یکی بر وجوب دلالت دارد و دیگری بر حرمت، چیست؟ مثال بزنید.
13192 1391/12/01 General Termsهرگاه دو دلیل معتبر با هم تعارض ابتدایی داشته باشند ؛ اولین وظیفه فقیه این است که بین انها جمع عرفی و عقلایی نماید. و اگر جمع عرفی و عقلایی بین انها ممکن نبود به سراغ مرجحات منصوصه [ 1 ] می رود و هر ک
-
شبهه بدویه و شبهه مقرون به علم اجمالی یعنی چه؟ مثال بزنید.
20075 1391/11/29 General Terms1. شبهه بدویه ( ابتدایی ) ؛ یعنی شک مکلف در توجه تکلیف ؛ به دیگر سخن ؛ شبهه بدوی ، مقابل شبهه مقرون به علم اجمالی بوده و به این معنا است که مکلف در توجه تکلیف شرعی به خود شک می کند و نمی داند ایا الزا
-
علم اجمالی و تفصیلی چیست؟ و موارد آن‌را بیان کنید.
48319 1391/11/28 مبانی فقهی و اصولیاگر به زبان ساده بخواهیم حالات خود را نسبت به مفاهیم و اشیا تبیین کنیم ، می توان انها را به چند مورد تقسیم کرد: 1. جهل ؛ یعنی نسبت به چیزی هیچ اگاهی نداریم. 2. شک ؛ اگر حالت نفسانی ما نسبت به چیزی د
-
آیا عدم جواز تقلید در عقاید، مستلزم جایز نبودن تقلید در احکام نخواهد بود؟
15301 1388/09/10 تقلیدچیست؟برای روشن شدن پاسخ این سؤال چند نکته را باید متذکر شویم: 1. منظور از عدم جواز تقلید در اصول دین ، این است که در اصول دین نمی توان به گمان و ظن اکتفا کرد ، بلکه اعتقاد باید بر اساس دلیل و یقین
