جستجوی پیشرفته
بازدید
1162
آخرین بروزرسانی: 1401/06/19
خلاصه پرسش
زمین موقوفه‌ای از متصرفان غیر قانونی آن، پس گرفته شد، اکنون امکانات غیر منقولی مانند چاه آب که متصرفان ایجاد کرده بودند، آیا متعلق به خود آنها است یا متعلق به کسانی که زمین برای آنها وقف شده است؟
پرسش
صد سال قبل مزرعه‌ای برای سادات روستا و فرزندان آنها وقف شد. در زمان اصلاحات ارضی، ملک موقوفه به 20 نفر از زارعین واگذار گردیده و آنها با هزینه خود اقدام به حفر چاه عمیق و لوله گذاری و اخذ پروانه نمودند‌ و بیش از چهل سال است در آن اراضی زراعت میکردند، تا اینکه طبق قانون ابطال اسناد اصلاحات ارضی، زارعین ملزم به خلع ید شده و اراضی به موقوف علیهم بازگشت. حال سؤال این است: با عنایت به ابهام قانون مربوطه، آیا آب چاه و امتیاز آن، به موقوف علیهم تعلق دارد یا به زارعین؟
پاسخ اجمالی

در فرض سؤال، چاه و امکانات مربوط به آن، متعلق به زارعان است و آنها باید اجاره مدتی که زمین در اختیار آنان بود را پرداخت نمایند. البته برخی از مراجع معتقدند اگر زارعین با اطلاع از این‌که زمین، موقوفه بوده و شرعاً حق تصرف نداشتند، تصرفاتی کرده باشند، بابت سازه‌‌‌های جدید، چیزی مستحق‌ نیستند.

ضمائم:

پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]

حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):

در فرض سؤال، آب چاه و امتیاز آن مربوط به زارعین است. البته اگر نزاعی در بین است باید از طریق مراجع قانونی پیگیری شود.

حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):

از جزئیات قضیه اطلاعی نداریم. اگر زارعین با علم و اطلاع از این که زمین، موقوفه است - و شرعاً حق تصرف ندارند - تصرفاتی کرده باشند بابت مستحدثات و زحماتشان، چیزی را مستحق‌ نمی‌شوند.

حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی (رحمة الله علیه):

چاه و هزینه‌های مربوطه که توسط زارعین انجام گرفته است برای خود زارعینی است که آن هزینه را کرده‌اند و صرفا زمین موقوفه خواهد بود.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

متعلق به زارعین می‌باشد، اما باید اجاره این مدت را بدهند؛ در مورد ادامه استفاده با موقوف علیهم توافق نمایند.

حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):

بر اساس قوانین موضوعه در این زمینه عمل شود.


[1]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، شبیری زنجانی، علوی گرگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها