جستجوی پیشرفته
بازدید
41019
آخرین بروزرسانی: 1391/05/04
خلاصه پرسش
این که می گویند در ماه رمضان شیطان در زنجیر است، چقدر مستند است؟
پرسش
این که می گویند در ماه رمضان شیطان در زنجیر است، چقدر مستند است؟
پاسخ اجمالی

یکی از سخنان پیامبر اسلام(ص) در مورد آثار و برکات ماه مبارک رمضان که در منابع معتبر روایی؛ نظیر کتاب کافی، تهذیب و... آمده است. روایتی است که در آن این جمله آمده است: «آن هنگام که هلال ماه رمضان سر برآورد، شیطان‏ هاى رانده شده به زنجیر کشیده مى‏شوند».

پاسخ تفصیلی

یکی از سخنان پیامبر اسلام(ص) در مورد آثار و برکات ماه مبارک رمضان که در منابع معتبر روایی؛ نظیر کتاب کافی، تهذیب و... آمده است. روایتی است که در آن این جمله آمده است: «آن هنگام که هلال ماه رمضان سر برآورد، شیطان‏ هاى رانده شده به زنجیر کشیده مى‏شوند». این روایت از طریق امام باقر (ع) از جد بزرگوارش نقل شده است: «أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعِیدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ عُلْوَانَ عَنْ عَمْرِو بْن‏ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (ع) قَالَ کَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص یُقْبِلُ بِوَجْهِهِ إِلَى النَّاسِ فَیَقُولُ یَا مَعْشَرَ النَّاسِ إِذَا طَلَعَ هِلَالُ شَهْرِ رَمَضَانَ غُلَّتْ مَرَدَةُ الشَّیَاطِینِ وَ فُتِحَتْ أَبْوَابُ السَّمَاءِ وَ أَبْوَابُ الْجِنَانِ وَ أَبْوَابُ الرَّحْمَةِ وَ غُلِّقَتْ أَبْوَابُ النَّارِ وَ اسْتُجِیبَ الدُّعَاءُ وَ کَانَ لِلَّهِ فِیهِ عِنْدَ کُلِّ فِطْرٍ عُتَقَاءُ یُعْتِقُهُمُ اللَّهُ مِنَ النَّارِ وَ یُنَادِی مُنَادٍ کُلَّ لَیْلَةٍ هَلْ مِنْ سَائِلٍ هَلْ مِنْ مُسْتَغْفِرٍ اللَّهُمَّ أَعْطِ کُلَّ مُنْفِقٍ خَلَفاً وَ أَعْطِ کُلَّ مُمْسِکٍ تَلَفاً...»؛[1] پیامبر خدا (ص) همواره چون به هلال ماه رمضان مى ‏نگریست، رو به قبله نموده و مى ‏فرمود: «اللهم اهله علینا بالامن و الایمان و السلامة و الاسلام و العافیة المجللة و الرزق الواسع و دفع الاسقام و تلاوة القرآن و العون على الصلاة و الصیام اللهم سلمنا لشهر رمضان و سلمه لنا و تسلمه منا حتى ینقضى شهر رمضان و قد غفرت لنا»؛ خدایا این ماه را بر ما نو کن، با امنیت، ایمان، تندرستى، مسلمانى، عافیت سراپا، روزی فراوان، دفع بیماری، تلاوت قرآن و کمک بر نماز و روزه. خدایا ما را برای رمضان سالم نگهدار و ماه رمضان را برای ما، و بپذیر از ما، تا این که ماه رمضان به اتمام رسد، و ما را آمرزیده باشى.

پس آن گاه رو به مردم نموده و مى ‏فرمود: اى مسلمانان! آن هنگام که هلال ماه رمضان سر برآورد، شیطان‏ هاى رانده شده به زنجیر کشیده مى ‏شوند، درهاى آسمان و درهاى بهشت و درهاى رحمت گشوده، و درهاى دوزخ فرو بسته خواهد شد. خواسته‏ ها بر آورده مى ‏شوند، و هنگام هر افطار خداوند را آزاد شدگانى است که آنان را از آتش دوزخ برهاند، و هر شب نداگرى ندا سر دهد: آیا خواهنده ‏اى هست؟ آیا آمرزش خواهى هست؟ خدایا! هر انفاقگرى را پاداشى جایگزین و هر بخیلى را تباهى ده.

بنابر این، چنان که در این روایت آمده، یکی از برکات ماه رمضان این است که شیطانی که هر لحظه در گمراه کردن انسان به کمین نشسته، به بند کشیده شده است.

البته، گفتنی است که در بند بودن شیطان، به معنای این نیست که از جانب او هیچ کوشش و تلاشی علیه ما صورت نمی گیرد، این سخن رسول خدا (ص) می تواند کنایه از این باشد که یکی از اسباب و عوامل گناه که شیطان باشد، قدرت اغواگری او در این ماه محدود شده، و این به بدان معنا نیست که چون در بند است نمی تواند کاری انجام دهد! چه بسا انسان در زندان گرفتار است و از همان درون زندان از طرق مختلف، حتی با ایما و اشاره ارتباطش را با بیرون بر قرار می کند. شیطان نیز این گونه است، او اگرچه در بند باشد باز از تلاش و کوشش در گمراه کردن انسان کوتاهی و سستی نمی کند.

 شایان توجه است که در واقع همیشه نیز این گونه نیست که شیطان در ارتکاب گناه و معاصی ما صد در صد دخیل و مقصر باشد. بسیاری از گناهانی را که انسان مرتکب می شود، با توجه به گناه و نافرمانی بودنش نسبت به خدا، خود وی انجام می دهد. همان گونه که می دانیم، شیطان هیچ گاه انسان را مجبور به فرمان خویش نمی کند، بلکه طبق صریح قرآن او دعوت به نافرمانی از خدا و دستوراتش می کند،[2] اما این خود انسان است که با اختیار خود به جای لبیک به دعوت پیامبران، دعوت شیطان را اجابت می کند، آن وقت او را مقصر می گیرد، در حالی که همین انسان دعوت پیامبران الاهی را نیز در جهت سعادت به همراه داشت.

بنابر این، سخن رسول خدا به این معنا نیست که چون شیطان در این ماه در حبس است، پس خیال ما از بابت گناه راحت باشد و یا اگر گناهی انجام می شود، پس معنای در بند بودن شیطان چیست؟

 


[1]. کلینی، کافی، ج 4، ص 67، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1365ش.

[2]. «و شیطان، هنگامى که کار تمام مى‏شود، مى‏گوید: «خداوند به شما وعده حق داد و من به شما وعده (باطل) دادم، و تخلّف کردم! من بر شما تسلّطى نداشتم، جز اینکه دعوتتان کردم و شما دعوت مرا پذیرفتید! بنا بر این، مرا سرزنش نکنید خود را سرزنش کنید! نه من فریادرس شما هستم، و نه شما فریادرس من! من نسبت به شرک شما درباره خود، که از قبل داشتید، (و اطاعت مرا همردیف اطاعت خدا قرار دادید) بیزار و کافرم!» مسلّماً ستمکاران عذاب دردناکى دارند»!

 

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

پرسش های اتفاقی

  • آیا صلوات فرستادن بر غیر حضرت محمد (ص) «اللهم صل علی فلان» جایز است؟
    17201 صلوات بر محمد و آل محمد 1391/05/04
    لغت دانان واژۀ (صَلّ) را به معنای درود گرفته اند؛[1] لذا وقتی بر شخص یا اشخاصی صلوات می فرستیم، به این معنا است که برای آنان درود و رحمت را خواستاریم. صلوات رایج، صلواتی است که بر پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) ...
  • آیا حکومت ما اسلامی است؟
    17984 رفتار اجتماعی در حکومت اسلامی 1391/09/26
    تشکیل حکومت یک ضرورت اجتماعی است که عقل و نیز دین تشکیل آن‌را الزامی می‌دانند. وجوب برخی از احکام اجتماعی از سوی خداوند و دستور به اجرای آن توسط مسلمانان، نشان دهنده این است که جوامع مسلمان برای انجام واجبات خویش باید اقدامات لازم را برای زمینه اجرای ...
  • چگونه با این که حضرت علی(ع) محور شناخت حق است صحابه خلافت ایشان را قبول نکردند؟
    14282 گوناگون 1387/07/18
    با دقت و بررسی آیات قرآن کریم درمی­یابیم که ستایش از یک گروه؛ به دلیل عملکرد مناسبشان در یک مقطع زمانی؛ با انتقاد از آنان به دلیل رفتاری دیگر در مقطعی دیگر، منافاتی ندارد. بر این اساس، اگر صحابه پیامبر(ص) با علم به وجود آیه و روایتی، از ...
  • راه صحیح انتخاب همسر چیست؟
    35637 ازدواج، خانواده، طلاق و 1387/12/21
    خالق مهربان زن را برای مرد و مرد را برای زن آفریده است و رابطه بین آنان را در چارچوب ازدواج پیش بینی کرده است که از روی شناخت و دارای معیار ها و شرایط مورد نظر اسلام باشد. در آموزه های اسلامی ما معیار ها و شرایط متعددی برای ...
  • آیا امام صادق (ع) اساتیدی از اهل سنت داشته اند؟
    15686 تاريخ کلام 1390/08/17
    1. چنین چیزی به کیفیّت مطرح شده صحیح نیست؛ زیرا ائمه معصومین (ع) تمام علوم را داشتند،[1] و نیازی به آموختن علومی مانند علم حدیث، از دیگران را نداشتند، بلکه برخی از اهل سنت به صورت مستقیم و غیر مستقیم از شاگردان ...
  • آیا عدم ارث همسران متعه‌ای از یکدیگر دلیلی براین نیست که آنان همسر شرعی نیستند؟‌
    9431 Laws and Jurisprudence 1387/08/19
    ملاک ازدواج در اسلام ارث بردن یا ارث نبردن زوجین از یکدیگر نیست. ازدواج از نظر اسلام بر دو قسم است: دائم و موقت. عقد موقت (متعه) با عقد دائم اشتراکات و تفاوت هایی دارد که این به خاطر فلسفه ازدواج موقت است. (تسهیل در امر ازدواج کسانی که ...
  • تعریف و مصادیق اخلاق فردی و اجتماعی و تفاوت میان آنها چیست؟
    36838 بیشتر بدانیم 1393/03/22
    رابطه انسان برحسب طرف رابطه، به چندگونه شکل می‌گیرد: رابطه با خالق و رابطه با مخلوق. رابطه با مخلوق نیز یا با خود است و یا با دیگرى، و آن دیگرى نیز یا انسان است و یا موجودى غیر بشرى. بر این اساس، علم اخلاق مشتمل بر حوزه‌های ...
  • در آیه 95 سوره اسراء، منظور از گام برداشتن آرام فرشتگان در زمین چیست؟
    5831 تفسیر 1397/01/23
    خدای تعالی در آیات متعددی سخن از بهانه‌جویى مشرکان در زمینه شباهت رسولان الهی به انسان اشاره کرده است که چرا فرستادگان از افراد بشرند؟!: «تنها چیزى که بعد از آمدن هدایت مانع شد مردم ایمان بیاورند، این بود [که از روى نادانى و بی‌خبرى] گفتند: آیا خداوند ...
  • نام چه میوه‌هایی در قرآن آمده است؟
    106298 تفسیر 1393/10/16
    گرچه در نگاهی کلّی، تمام میوه‌ها نعمتی الهی بوده و خداوند با تعبیراتی چون «فاکهة»، «فواکه» و ... آنها را به بشر یادآوری می‌کند، اما نام برخی محصولات کشاورزی از جمله میوه‌ها نیز به صراحت در قرآن وجود دارد: 1 و 2. انجیر و زیتون: «وَ التِّینِ وَ ...
  • بر اساس روایاتی که علم را نور اعلام می‌کنند، آیا تمام دانش‌ها را می‌توان نور دانست؟
    5621 درایه الحدیث 1397/09/18
    روایاتی وجود دارند که علم و دانش را نور اعلام می‌کنند: «الْعِلْمُ‏ نُورٌ یَقْذِفُهُ اللَّهُ فِی قَلْبِ مَنْ یَشَاء»؛[1] علم، نوری است که خدا آن‌را در دل هرکس می‌­‌خواهد می‌‌­اندازد. «لَیْسَ الْعِلْمُ بِکَثْرَةِ التَّعَلُّمِ وَ إِنَّمَا هُوَ نُورٌ یَقْذِفُهُ اللَّهُ تَعَالَى فِی قَلْبِ مَنْ ...

پربازدیدترین ها