جستجوی پیشرفته
بازدید
46768
آخرین بروزرسانی: 1393/08/15
خلاصه پرسش
چرا افرادی که مادرشان سید است، سید محسوب نمی شوند، در صورتی که تمام فرزندان حضرت فاطمه زهرا (س) سید محسوب می شوند؟
پرسش
چرا افرادی که مادرشان سید است، سید محسوب نمی شوند، در صورتی که تمام فرزندان حضرت فاطمه زهرا (س) سید محسوب می شوند؟ با تشکر
پاسخ اجمالی
واژه "سید" در اسلام به کسانی اطلاق می شود که نسبشان از ناحیۀ پدر به هاشم، جد پیامبر اسلام (ص) برسد، اگر چه از اولاد حضرت زهرا (س) نباشند. به بیان دیگر، مراد از سادات کسانی هستند که نسبشان به هاشم بر می گردد، و لازم نیست که حتماً از اولاد حضرت زهرا (س) باشند. بنابراین، فرزندان حضرت زهرا نه از آن جهت که منسوب به ایشانند سید هستند، بلکه از آن جهت که از طرف پدر و هم از ناحیه مادر به حضرت هاشم می رسند، سید محسوب می شوند.
پاسخ تفصیلی
افرادی که مادرشان سیده است، از جهت سیادت منتسب به حضرت فاطمه (ع) هستند، اما توجه به این نکته ضروری است که اصطلاح "سید" منحصر در فرزندان حضرت زهرا (ع) نیست، بلکه تمام افرادی که از نظر نسب به هاشم و اولاد او می رسند هم، سید محسوب می شوند، و تمام دانشمندان مسلمان در این مسئله اتفاق دارند، و تنها مورد اختلاف در برخی از احکام مترتب بر آن است؛ نظیر پرداخت خمس، که به نظر اکثر فقها جایز نیست.
از این گفتار معلوم شد، افرادی که مادرشان سید است، به یقین از ذریۀ رسول خدا می باشند، چناچه ائمه (ع) نیز به همین دلیل ذریۀ پیامبر به شمار می آمدند. شاهد این مسئله، روایتی است، که امام رضا (ع) در جواب مأمون خلیفۀ عباسی فرمود:
"مأمون به حضرت گفت: با تحقیقاتی که کرده ام به این نتیجه رسیده ام، فرقی بین ما و شما از نظر حسب و نسب وجود ندارد، و از نظر فضیلت هر دو گروه یکسان هستیم، و اختلافی که پیروان ما در بیان فضائل ما می گویند، ناشی از هوای نفس و تعصبات است.
امام (ع) فرمود: اگر اجازه دهید جواب سؤال را می دهم، و اگر نخواهید جواب نمی دهم، مأمون گفت این سؤال را مطرح کردم تا از شما استفاده کنم، حضرت فرمود: اگر رسول خدا (ص) از میان این نیزارها بیرون آید و دختر شما را برای خود خواستگاری کند، شما چه می کنید؟ مأمون گفت، سبحان الله! آیا کسی را می توان یافت که به چنین وصلتی خشنود نباشد؟! حضرت فرمود: آیا من هم می توانم به چنین وصلتی راضی باشم؟! با لحظه ای درنگ، مأمون پاسخ داد قسم به خدا قرابت شما چسبیده به رسول خدا است".[1]
از این روایت می توان نتیجه گرفت که فرزندان و نوادگان دختری رسول خدا نیز از ذریۀ ایشان می باشند و ازدواج با آنان برای رسول خدا جایز نیست.
اما انتساب نژادی و قبیله ای از جانب پدر، امری رایج و  عرفی است، در کشور ما مثل اغلب کشورهای جهان امروز، نسبت افراد را از ناحیۀ پدر به ثبت می رسانند، گر چه انتساب به مادر هم امری مسلم است، اما نکته ای که توجه به آن ضروری است، بعضی از امور عرفی در میان ملت ها را اسلام نیز به عنوان یک اصل پذیرفته است؛ دلیل این مسئله هم تعبدی است و در روایات به آن اشاره شده است. در موضوع مورد نظر در سؤال، امام کاظم (ع) بعد از بیان مستحقین خمس می فرماید: کسی که مادرش از بنی هاشم و پدرش از قبایل دیگر قریش است، می تواند از صدقات استفاده نماید و بهره ای از خمس برای او نیست؛ زیرا خداوند در قرآن گوید: "ادْعُوهُمْ لِآبائِهِم"یعنی مردم را با پدرانشان می خوانند.[2]‏، [3]
 

[1] مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 10، ص 349، ح 9، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404 ق.
[2] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج1، ص 539، ح4، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1365 ش.
[3] الأحزاب، 5.
ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

پرسش های اتفاقی

  • با وجود پشیمانی و توبه قوم ثمود، پس از کشتن شتر؛ چرا آنها دچار عذاب شدند؟!
    6594 تفسیر 1397/05/03
    این‌که در پرسش مطرح شده، چرا خداوند قوم ثمود را دچار عذاب کرد، در حالی‌که آنها بعد از کشتن شتر صالح(ع) پشیمان شده بودند؟! در پاسخ باید گفت؛ با آنکه آیه 157 سوره شعراء ناظر به آن است که گویا قوم ثمود بعد از کشتن شتر پشیمان شده ...
  • معنای اصطلاح «سالبه به انتفاء موضوع» چیست؟
    85232 بیشتر بدانید 1398/01/11
    سالبه به انتفاء موضوع این است که اگر در یک قضیه اصلاً موضوعی وجود نداشته باشد، هر چیزی را می‌توان از آن سلب کرد. به عنوان نمونه، این سخن که «شریک خدای متعال قادر و توانا نیست» سالبه به انتفاء موضوع است؛ زیرا خداوند شریکی ندارد تا ...
  • طلاق مبارات چیست؟
    8064 طلاق 1394/04/25
    مبارات، در لغت به معناى مفارقت و جدایى بوده و در اصطلاح شرعی، نوعى طلاق بائن است که در آن، مرد حقّ رجوع به زن را ندارد. این طلاق هنگامى است که زوجین هر دو از یکدیگر بیزار باشند، در مقابل طلاق خلع که تنها زن اظهار بیزارى ...
  • در زمان خلیفه دوم، چه بدعت‌هایی در اسلام رخ داد؟
    21198 بدعت 1395/11/27
    منابع تاریخی و روایی فریقین، تصمیماتی از خلیفه دوم نقل می‌کنند که یا مخالف با تصمیمات پیامبر اسلام(ص) بوده و یا این،که در زمان حضرتشان چنین موضوعی وجود نداشته است. از دیدگاه شیعه و گروهی از اهل‌سنت، چنین تصمیماتی بدعت شمرده می‌شود. تصمیماتی؛ مانند تغییر در اذان، سه ...
  • با پرداخت مبلغی دو دختر را از خانواده ای گرفتم، آیا ازدواج هم زمان و نزدیکی با این دو در کنار هم ایراد دارد؟
    17422 Laws and Jurisprudence 1387/05/07
    این پرسش مطالب گوناگونی را می طلبد: اولاً: آیا خرید و فروش انسان آزاد مجوز شرعی دارد یا نه؟ نظر فقهای عظام آن است که اساساً خرید و فروش انسان آزاد مجوز شرعی ندارد .[1]بنابراین اساس کار شما یعنی گرفتن دو دختر و دادن مبلغ به خانواده ...
  • «سید خراسانی» از چه منطقه‌ای خروج می‌کند؟
    47556 درایه الحدیث 1393/12/19
    در روایات مربوط به علامت‌های ظهور و حوادث قبل از آن، به خروج برخی افراد اشاره شده است. در این بین، به چند اسم و لقب برمی‌خوریم که گفته شده است این افراد، از سمت مشرق خروج می‌کنند. یکی از این آنها، شخصی به نام «خراسانی» ...
  • معنای «نور سیاه» در ادبیات عرفانی چیست؟ و آیا به موضوع نور سیاه در آیات قرآن و احادیث اهل‌‌بیت(ع) اشاره شده است؟
    5453 مقام شناسی 1398/12/25
    در نظر اهل عرفان هنگامی که اسرار توحیدی بر قلب سالک وارد گردد؛ نوری را در قلب خود مشاهده می‌کند که از عرش تا لایه‌های زیرین زمین را احاطه کرده است. و این نور چون رنگ ندارد او را نور سیاه می‌نامند.[i]گفتنی است؛ بر اساس جست‌وجوهای صورت گرفته ...
  • چگونه می توان اطمینان کرد، علمائی که نصیحت و سخنرانی می کنند شایستگی این کارها را دارند؟
    9222 نقش اندیشمندان دینی 1387/09/13
    براساس دستورات اسلام بر عامه مردم لازم است که برای فهمیدن دین، یا خود با تحقیق و تفحّص علمی به احکام الاهی دست یابند، یا به عالمان دین رجوع کنند و چون اکثر مردم قادر نیستند که خود در مسائل دینی تفقّه و تفحٌص نمایند، بنابراین، باید ...
  • منظور از بنیادگرایی اسلامی چیست؟
    11932 بیشتر بدانید 1397/02/29
    کلمه «بنیادگرایی»، معادل کلمه لاتین Fundamentum به معنای شالوده، اساس و پایه است.[1] معادل این واژه در زبان عربی «الاصولیه»[2] است که به معنای بازگشت به اصول و مبانی می‌باشد. این اصول و مبانی می‌تواند در قالب یک مذهب، ...
  • نظر شما در مورد شرکت گلدکوئست چیست؟
    31976 خرید و فروش 1386/04/16
    فعالیت شرکت‌هایی؛ نظیر «گلدکوئست»، «گلدماین» و به طور کلی شرکت‌هایی که به شکل هرمی اقدام به جذب سرمایه می‌کنند، به دلیل ضررهای زیادی که برای اقتصاد کشور دارد ممنوع است. بعضی از این ضررها عبارت‌اند از:خروج ارز و سرمایه از کشور بدون بازگشت متاع حقیقی و ...

پربازدیدترین ها